Verklaring van Caring Vets betreffende lange-afstandstransporten van landbouwhuisdieren en transporten naar niet-EU landen.
Beieren en Sleeswijk-Holstein hebben alle export van landbouwhuisdieren naar derde landen tijdelijk stilgelegd. De aanleiding was de weigering van een dierenarts om een gezondheids-certificaat af te geven voor het transport van een drachtige vaars naar Oezbekistan, een reis van 5000 km, uit dierwelzijnsoogpunt. Het transport kon daarop niet plaats vinden. Het is bekend dat de eisen op het gebied van dierenwelzijn tijdens transport en slacht in bepaalde landen niet voldoen aan de Europese standaard waardoor het dierenwelzijn vaak ernstig wordt aangetast. Op landelijk niveau wordt in Duitsland momenteel gekeken naar een verscherping en verbeterde handhaving van de wetgeving hieromtrent. Men werkt aan een zogenaamde positieflijst van landen die wél voldoen aan de Europese standaard betreffende dierenwelzijn.
Welzijnsproblemen bij lange-afstandstransporten
Uit een uitvoerig onderzoek van Dr.Mr. Christoph Maisack and Dr. Vet. Med. Alexander Rabitsch1) uit 2018 blijkt dat in veel zuidelijke landen, met name Turkije, het nabije Oosten, de Maghreb en de Aziatische Staten van de oude Sovjet Unie, transport en slachten van dieren vaak met een onnodige wreedheid gepaard gaat zoals uitsteken van ogen en doorsnijden van pezen. Naast deze schendingen van het welzijn worden de dieren onbedwelmd geslacht, onder slechte omstandigheden en gepaard gaand met veel pijn en stress.
Uit een rapport van Animals’ Angels, die diverse van deze transporten volgde, blijkt dat hoewel de wettelijk voorgeschreven rustpauzes (24 uur rust na 29 uur reizen) waren ingepland, deze niet uitgevoerd konden worden vanwege afwezigheid van beschikbare stallen onderweg. Zij melden dat de wijze waarop dieren vaak in landen als Jemen, Libanon, Marokko, Algerije, Egypte, Azerbeidzjan, Syrië, Jordanië, Kazachstan, Kirgistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan vervoerd, behandeld en geslacht worden, onder Europese regelgeving ernstige dierenmishandeling genoemd zou worden.
De European Food Safety Authority (EFSA) heeft in een rapport talrijke dierwelzijnsproblemen gerapporteerd aan de Bulgaars-Turkse grens. Transporten waren slecht gepland waardoor lange wachttijden bij de grens ontstonden. Er waren geen voorzieningen getroffen om onnodig pijn, lijden en trauma te voorkomen. Door hitte en slechte ventilatie in de vrachtwagens ontstond ernstig lijden bij de dieren. Deze problemen waren al eerder geregistreerd in 2011 en hoewel EFSA veel aanbevelingen gaf waren deze problemen 6 jaar later nog onveranderd aanwezig.
Dierenartsen spreken zich uit
In 2017 pleitte de Duitse veterinaire vereniging Bundestierartztekammer, met ruim 40.000 aangesloten dierenartsen, voor een verbod op de export van levende landbouwhuisdieren naar niet-EU landen. Deze verklaring werd afgegeven naar aanleiding van diverse rapporten in de media over de ernstige dierenmishandeling in deze landen.
Ook onze Duitse zustervereniging de Tierärztliche Vereinigung für Tierschutz (T.V.T.) en de Oostenrijkse Vereniging van Dierenartsen hebben om dezelfde reden in 2018 gepleit voor een verbod op transport van landbouwhuisdieren naar derde landen.
De Federation of Veterinarians of Europe (FVE) waar ook de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMVD) bij is aangesloten heeft haar zorgen uitgesproken betreffende dierenwelzijnsproblemen die samenhangen met lange-afstandstransporten van landbouwhuisdieren en roept op een einde te maken aan dit lijden en met spoed de overeengekomen regelgeving op het gebied van dierenwelzijn na te komen.
Uit de beleidsbrief Dierenwelzijn van Minister Schouten op 4 oktober 2018 lezen we dat Nederland Europees en internationaal een belangrijke speler is als het gaat om de export van dieren voor de slacht, fok of afmesterij. Hiervoor adviseert de minister het volgende:
- Een maximum van 8 uur transporttijd.
- Transport van vlees of sperma in plaats van transport van levende dieren. Dat zou een verbetering betekenen van dierenwelzijn, CO2-emissie en transportkosten.
- Speciaal risicobeleid voor transport van jonge dieren, pluimvee en dieren aan het einde van hun productieve leven.
- Minder waarschuwingen geven maar eerder overgaan tot sancties
- Bevorderen van transitie naar beperking van diervervoer, verdere verbetering van de condities tijdens transport en verbetering van de handhaving van bestaande regels.
Caring Vets sluit zich aan bij alle Europese dierenartsen en veterinaire organisaties die opkomen voor dierenwelzijn tijdens deze transporten, middels de volgende verklaring.
Een oproep aan Europese beleidsmakers:
- Beëindig met onmiddellijke ingang de export van levende landbouwhuisdieren naar landen waar Europese dierenwelzijnsregels en wetten niet worden gehandhaafd
- Handhaaf per direct een maximale tijd van 8 uur voor alle transporten van landbouwhuisdieren. Waarbij wij pleiten voor een kortere maximale transporttijd
- Handhaaf en verscherp wetgeving betreffende diertransporten
- Stimuleer de ontwikkeling en gebruik van mobiele slachthuizen
- Als doel stellen om geen tot minimaal transporten te laten plaats vinden met levend vee. Stimuleer export van vlees, sperma en overige dierlijke producten in plaats van levende dieren om het lijden te verminderen
- Stimuleer transport van dieren voor de slacht naar het dichtstbijzijnde slachthuis
Caring Vets, werkgroep landbouwhuisdieren & slacht
1) Maisack, C., Rabitsch, A., (2018): „Zur Plausibilitätsprüfung nach Artikel 14 (1) a) ii) anlässlich der Genehmigung langer grenzüberschreitender Transporte in Drittstaaten.“Amtstierärztlicher Dienst und Lebensmittelkontrolle 25, 4. page 209-215
