Onverkorte versie van artikel gepubliceerd in Trouw 27 juni 2019
Caring Vets heeft nog niet eerder gereageerd op de bezetting van een varkensstal door dierenactivisten in Boxtel. Wij achten het nu toch noodzakelijk, omdat het duidelijk wordt dat door alle tumult het ware probleem volledig is ondergesneeuwd: het lijden van varkens in de bio-industrie en het structureel ongestraft overtreden van de wet die deze dieren zou moeten beschermen.
Belangenorganisaties en de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) haastten zich om te zeggen dat de gemaakte beelden geen abnormale feiten lieten zien. Wij zijn het volledig met hen eens: de filmbeelden tonen de normale gang van zaken in de industriële varkenshouderij.
De Wet Dieren en besluit Houders van Dieren, opgesteld om dieren te beschermen, worden in de praktijk veelvuldig en waar mogelijk omzeild en overtreden, daarnaast is bij overtredingen de strafmaat meestal laag. Dit bleek onlangs in een zaak die jarenlange ernstige mishandeling van huisdieren betrof. De politierechter maakte een overweging mede gebaseerd op het feit dat de geaccepteerde manier van houden van dieren in de vee-industrie tot soortgelijke nare dossiers kan leiden.
‘We hebben nu een heel naar dossier gezien van huisdieren, maar we moeten ons voor ogen houden dat het ook bij huisdieren ‘slechts’ om dieren gaat en hoe we in Nederland in het algemeen met dieren omgaan. Als je zou gaan kijken in de industrie, de veehouderij, en hoe daar dieren worden gehouden, zou je daar immers voortdurend situaties kunnen uitlichten die tot soortgelijke nare dossiers zouden leiden. Dat accepteren we echter en dat relativeert het verwijt dat we aan de verdachten kunnen maken.’
Hieruit valt op te maken dat de rechter concludeert dat dieren in de bio-industrie regelmatig de nodige zorg wordt onthouden en overtredingen plaatsvinden zonder juridische gevolgen en dat dit maatschappelijk wordt geaccepteerd. Overtredingen zoals het onthouden van voer, dat gebeurt bij de ouderdieren van vleeskuikens, die continue honger moeten lijden omdat ze niet zo snel mogen (plof)groeien als hun nakomelingen, het onthouden van individuele zorg voor zieke en zwakke dieren, maar ook overtredingen van het verbod op staarten couperen bij biggen (zonder verdoving en zonder pijnstilling) vinden structureel plaats.
De Wet schrijft voor dat dieren zoveel mogelijk moeten kunnen leven volgens hun natuurlijke behoeften; bij varkens is dit onder andere wroeten en een nest maken voor hun biggen. Dieren moeten zonder chronische angst en stress kunnen leven; dit is niet het geval bij een zeug die in een kooi opgesloten zit en niet naar behoren voor haar biggen kan zorgen, of bij jonge dieren die te vroeg bij hun moeder worden weggehaald. Kalver-, biggen- en geitenlammersterfte is mede hierdoor zeer hoog in de intensieve veehouderij.
Onderzoek toont aan dat niet-menselijke dieren dezelfde emoties en vergelijkbare behoeftes hebben als wij ‘mens-dieren’, waardoor terecht steeds meer maatschappelijke discussie gevoerd wordt over hoe wij met dieren dienen om te gaan. De moraal betreffende dierenwelzijn ondergaat langzaamaan een omwenteling, waarbij de conservatieven de hakken steeds vaster in het zand zetten, terwijl het voor diegenen die het anders willen niet snel genoeg kan gaan.
Echter, bestaande wetten dienen consequent gehandhaafd te worden. Mishandeling en verwaarlozing van dieren, waar en door wie dan ook, dienen bestraft te worden. Momenteel wegen de economische belangen van de bio-industrie vele malen zwaarder dan de rechten van het gehouden dier. Door veel rumoer te maken over de inbraak in Boxtel proberen de industriële veehouders en hun belangenbehartigers de aandacht af te leiden van de essentie waarover de discussie zou moeten gaan: de afschaffing van de bio-industrie.
Het wordt tijd om ook dieren een leven te gunnen waarin zij zich kunnen gedragen naar hun ethologische en fysieke behoeften. Industriële veehouders beseffen terdege dat wat er binnen hun stallen gebeurt op meer en meer maatschappelijk verzet stuit. Met het afschaffen van deze vorm van veehouderij komt er een einde aan drama’s zoals nu in Winterswijk (waarbij 900 varkens in een stal zijn gestikt) en hoeft er geen vrees meer te zijn voor illegale acties van burgers waarbij voor veehouders belastende filmbeelden openbaar worden gemaakt.
In de hoop dat rechters, politici en belangenorganisaties van dierenhouders zich meer bewust worden van de intrinsieke waarden en de rechten van dieren scharen wij ons volledig achter rechtsfilosofe Janneke Vink die in het artikel in Trouw van 20 mei jl. het opnemen van morele rechten van dieren in de grondwet voorstaat.
Wíj pleiten verder voor een strakke handhaving van de bestaande wetten met voldoende toezicht en straffen die passend zijn bij het misbruik van een kwetsbare groep in de samenleving: de dieren, die immers niet voor zichzelf kunnen opkomen.
Caring Vets
Huidige wetten die in de bio-industrie stelselmatig overschreden worden.
Art. 1.3.1 De intrinsieke waarde van het dier wordt erkend.
Art. 1.3.2 Onder erkenning van de intrinsieke waarde als bedoeld in het eerste lid wordt verstaan erkenning van de eigen waarde van dieren, zijnde wezens met gevoel. Bij het stellen van regels bij of krachtens deze wet, en het nemen van op die regels gebaseerde besluiten, wordt ten volle rekening gehouden met de gevolgen die deze regels of besluiten hebben voor deze intrinsieke waarde van het dier, onverminderd andere gerechtvaardigde belangen. Daarbij wordt er in elk geval in voorzien dat de inbreuk op de integriteit of het welzijn van dieren, verder dan redelijkerwijs noodzakelijk, wordt voorkomen en dat de zorg die de dieren redelijkerwijs behoeven is verzekerd.
Art. 1.3.3 Voor de toepassing van het tweede lid wordt tot de zorg die dieren redelijkerwijs behoeven in elk geval gerekend dat dieren zijn gevrijwaard van:
a. dorst, honger en onjuiste voeding;
b. fysiek en fysiologisch ongerief;
c. pijn, verwonding en ziektes;
d. angst en chronische stress;
e. beperking van hun natuurlijk gedrag;
voor zover zulks redelijkerwijs kan worden verlangd.
Art. 2.1.1 Het is verboden om zonder redelijk doel of met overschrijding van hetgeen ter bereiking van zodanig doel toelaatbaar is, bij een dier pijn of letsel te veroorzaken dan wel de gezondheid of het welzijn van het dier te benadelen.
Art. 2.1.6 Een ieder verleent een hulpbehoevend dier de nodige zorg.
Art 1.6. Houden van dieren
1 De bewegingsvrijheid van een dier wordt niet op zodanige wijze beperkt dat het dier daardoor onnodig lijden of letsel wordt toegebracht.
2 Een dier wordt voldoende ruimte gelaten voor zijn fysiologische en ethologische behoeften.
