Animal Rights bracht deze week beelden naar buiten van varkenshouderijen, gemaakt met een verborgen camera. Nieuwssites deelden de beelden onder koppen als ‘Beelden van mishandeling varkens bij twee houderijen naar buiten gebracht’. Het leverde direct honderden verontwaardigde reacties op. De kop en de publieke verontwaardiging doen denken dat het hier om excessen gaat, het tegenovergestelde is waar. Het filmpje toont de normale gang van zaken in de varkenshouderij.
Nee, er is geen diploma nodig om op veehouderijbedrijven met dieren te werken, ook niet voor het oormerken, couperen, vaccineren of tanden slijpen van biggen, voor zeugen insemineren of biggen ter wereld brengen.
Ja, door zuurstofgebrek tijdens de geboorte en een tekort aan melkgift zijn er veel biggen die verhongeren. Zeugen worden namelijk zo gefokt dat ze steeds meer biggen krijgen, terwijl aandacht voor het geboorteproces en melkgift zijn achtergebleven. Daarnaast leidt de onnatuurlijke situatie waaronder zeugen in kooien worden gehuisvest tot veel stress. Ook dat verstoort het geboorteproces en leidt tot een hoge biggensterfte rondom de geboorte. Aandacht voor zieke biggen is beperkt door het grote aantal biggen dat binnen een korte periode geboren wordt. De norm is dat zieke dieren met antibiotica behandeld worden, maar verdere verzorging ontbreekt over het algemeen.
Het routinematig couperen van varkensstaarten is bij EU-wet verboden. Couperen is een nette benaming voor het afknippen of afbranden van de staarten. Een staart bevat tot in het puntje perifere zenuwen en de ingreep is onmiskenbaar pijnlijk. Het kan leiden tot chronische pijn door zenuwwoekeringen in het overgebleven staartstompje . Verder geeft couperen een verhoogde kans op infecties. Toch wordt het bij 99 % van de biggen toegepast. Volgens de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) geven de beelden geen realistische weergave van het reilen en zeilen op een gemiddeld varkensbedrijf: “Staartjes afknippen met een kniptang is niet conform de richtlijnen”. Maar het afbranden van de staarten is net zo pijnlijk. Verdoving bij het afbranden of medicatie tegen napijn worden niet gegeven.
Het slijpen van tandjes is tot een leeftijd van zeven dagen toegestaan. Ook dit is een uiterst stressvolle en pijnlijke ingreep voor de big. Het wordt gedaan zodat de biggen het uier van de zeug en hun broers en zussen niet verwonden tijdens het vechten om melk. Dit verwonden is echter een gevolg van onvoldoende melkgift door de zeug en de competitie die daardoor ontstaat. In plaats van de tandjes te slijpen van de biggen, zou de aandacht moeten gaan naar het onderliggende probleem.
Het filmpje toont ook veel zieke biggen en inderdaad: veel biggen in de varkenshouderij worden ziek. Dit komt onder andere doordat biggen te abrupt en te vroeg gespeend worden, gemiddeld op zo’n 25 dagen leeftijd, terwijl 60-120 dagen leeftijd natuurlijk zou zijn. De stress die dit veroorzaakt leidt tot gezondheidsproblemen. De darmen raken beschadigd en daardoor treedt bij veel biggen diarree op, vaak gevolgd door andere ziektes zoals hersenvliesontsteking, zoals te zien is bij de big die in het filmpje op zijn zij ligt te spartelen.
Door verveling, stress en honger vertonen veel zeugen tijdens de dracht gestoord gedrag zoals looskauwen, stangbijten, tongspelen en schuimbekken. Door onderlinge agressie lopen de dieren beschadigingen op zoals krassen op het lichaam en lelijke wonden. Er is te weinig aandacht voor de klauwverzorging van zeugen die meestal op een betonnen ondergrond gehuisvest worden, wat leidt tot scheuren en woekeringen van klauwen, met kreupelheid tot gevolg.
Euthanasie wordt in principe alleen toegepast door een dierenarts, maar een dierenarts komt vrijwel nooit voor een individueel dier langs op een varkensbedrijf. Ernstig zieke dieren moeten soms wekenlang wachten voordat ze uit hun lijden verlost worden. Het euthanaseren van dieren gebeurt door middel van het rechtstreeks inbrengen van euthanasiemiddel in de bloedbaan. Door de dikke speklaag die varkens hebben, is het moeilijk om een bloedvat te vinden. Daarom wordt meestal rechtstreeks in het hart geprikt. Dit is uiterst stressvol en pijnlijk voor het dier, terwijl het eenvoudig is om het dier eerst te verdoven. Dit gebeurt echter nooit. Dat deze praktijken geen excessen zijn, maar de normaalste zaak van de wereld, blijkt uit het feit dat de bedrijfsdierenarts de handelingen uitvoert. Hij volgt gewoon zijn schema.
Kortom: wat het meest schokkend is aan deze beelden, is dat zo veel mensen denken dat het hier om excessen gaat op twee varkensfokkerijen. Er wordt ‘dierenbeulen’ geroepen en burgers vragen de NVWA om in te grijpen. Maar vrijwel alle getoonde beelden zijn de dagelijkse praktijk in de gehele varkenshouderij. De NVWA geeft dan ook aan dat de (mis)handelingen die op de beelden worden verricht toegestaan zijn en dat deze binnen de wet vallen. Ook schokkend is het dat de Producenten Organisatie Varkenshouderij zegt zich niet in de beelden te herkennen en hiermee de twee betreffende veehouders volledig in de steek laat. Het zou ze sieren om te erkennen dat deze gang van zaken dagelijkse praktijk zijn en een uitleg te geven waarom deze zaken zo plaats vinden.
Mensen hebben blijkbaar geen idee hoe er met dieren wordt omgegaan die ons voedsel produceren. Wordt het niet eens tijd dat te veranderen? Er is nog veel meer te vertellen. Voor een volledig overzicht van alle misstanden in de veehouderij kunt u bijvoorbeeld terecht bij de ongeriefrapporten van de universiteit Wageningen.
Daarvoor is geen verborgen camera nodig.
Caring Vets
