Op 26 mei was Caring Vets uitgenodigd voor de presentatie van de RDA zienswijze over de toekomst van dierentuinen “De toekomst is er Zoo, randvoorwaarden voor een toekomstbestendige, dierwaardige dierentuin’.
David van Gennep, medeauteur, gaf een korte toelichting. Kantar peilde in 2023 de mening in de maatschappij. De resultaten zijn meegenomen in deze zienswijze. De zes principes van dierwaardige veehouderij zijn goed uit te breiden naar gehouden wilde dieren in de dierentuinen. Wel verwacht David dat dit ertoe zal leiden dat er minder diersoorten in dierentuinen gehouden kunnen worden. Ook lijkt het voor de hand liggen om presentaties met dieren te beperken. Er zijn in Nederland 59 parken met een dierentuinvergunning. 13 grote en veel kleinere, bijvoorbeeld gespecialiseerde (reptielen, vlinders) en een aantal opvanginstellingen met dierentuinvergunning. Meer dan de helft van de parken is niet aangesloten bij een koepelorganisatie. En waar bij de grote parken de veterinaire zorg goed geregeld is, is dat bij kleinere minder het geval. David uitte zijn zorg over de kwaliteit van de medische zorg.
Ander knelpunt is het vergunningsstelsel. Op basis van Richtlijn 1999/22/EG en Besluit Houders van dieren zijn alle parken vergunningplichtig. Echter als er geen grote veranderingen zijn, geldt de vergunning voor onbeperkte duur en worden de parken niet opnieuw bezocht door de NVWA, behalve eventueel na meldingen van het publiek. De overheid wordt dan ook gevraagd om de lat hoger te leggen. Door strengere eisen te stellen, de vergunningen voor bepaalde tijd te verstrekken en de handhaving aan te scherpen. Ook lijkt het nodig om outputeisen te stellen aan de dierentuinen voor educatie en voor inzet ten behoeve van biodiversiteit.
Yvonne Kleintjes van LNNV is blij met de zienswijze, want deze biedt veel opties en oplossingsrichtingen voor zowel de sector als de overheid. Zij herkent de knelpunten. Invullen van open normen en misstanden sneller aanpakken ziet ze als oplossing. LNNV gaat NGO en stakeholders betrekken bij reflectie over de wetgeving. Gebrek aan transparantie over het doden van surplus-dieren is een gevoelig punt. Dierwaardig houden tot slot is positief én een uitdaging.
Wieneke Schoo, directeur Nederlandse Vereniging van Dierentuinen ( de 13 grote) benoemde successen bij herintroducties in het wild ( vale gieren, Europese hamsters, lora), onderzoek en internationale samenwerking. De NVD heeft een dierenwelzijnsmethodiek ontwikkeld en wil deze publiceren. Veel aspecten van dierwaardigheid zijn daar misschien al mee ingevuld? Noemt het rapport mooi, maar wijst op maatwerk, en hoopt op niet meer administratieve lasten.
Ook de vertegenwoordiger van Dier en Park, koepel voor 14 kleinere parken was positief, het geeft handvatten om stappen vooruit te zetten, maar noemde ook zorgen, want het moet werkbaar blijven voor de kleine parken, ook was hij bezorgd over de extra kosten.
Na deze middag hebben we het rapport goed doorgenomen en zijn blij verrast over de inhoud en de positief – kritische insteek. Het geeft veel inzicht in sterke en zwakke kanten van dierentuinen. Ook sluit het aan bij de ontwikkelingen rond dierwaardigheid en nieuwe termen als ‘agency’ worden goed uitgelegd. Van harte aanbevolen om te lezen dus!