Caring Vets werd gevraagd om een reactie op Bit-Editorial: Paardenwelzijn als Zwitsers uurwerk? Deze is geplaatst in Bit 276.
“Welzijn voor paarden zou in elke sector verbeterd moeten worden, door paarden te houden op een manier die zo goed mogelijk past bij hun natuurlijke behoeftes”, stelt Anja Dijkstra van dierenartsen-vereniging Caring Vets. Paarden houden doen we voor ons eigen plezier of vanuit economische belangen in de sport of fokkerij. “Door deze focus op onszelf is het belang van het paard ondergeschikt geworden aan dat van onszelf. De natuurlijke behoeftes van het paard zien we vaak over het hoofd. Vooral als deze ons niet goed uitkomen.”
Eerder gold het vermijden van negatieve omstandigheden als uitgangspunt voor welzijn. Ziekte, honger, dorst en ongerief bijvoorbeeld. “Nu zien we steeds meer in dat dieren voelende en denkende wezens zijn die veel meer verdienen dan dat: een waardevol leven waarin ze natuurlijk gedrag kunnen uiten en positieve ervaringen kunnen opdoen.” Paarden worden vaak goed verzorgd, maar volgens Anja gebeurt dat naar menselijke maatstaven in plaats van naar de behoeftes van het paard zelf.
Educatie lijkt haar ook in Nederland een goed plan. “Het gaat in een vrij vroeg stadium al mis”, zegt ze. “Gaat je kind op rijles, dan geef je een cap, laarzen en een zweepje. Voor de meisjes zelfs een ‘leuke’ roze met glitters. Dat geeft de instelling van jeugdige ruiters al meteen een verkeerde start. Doet een paard niet wat er wordt gevraagd, dan krijg je uitspraken als ‘geef hem maar een klap, jij bent de baas’.” Dit soort taferelen komen vaak voort uit gewoonte, onkunde en onmacht. Educatie over hoe dit anders kan worden opgelost kan dus zeker helpen.
In Zwitserland is welzijn veel meer gereguleerd dan in Nederland. Anja vindt dat een goede zaak, want het schept duidelijke kaders. Ook zou wetenschappelijk onderzoek een grote rol moeten spelen, zodat nieuwe inzichten die het paardenwelzijn ten goede komen kunnen worden toegepast. “De Zwitserse aanpak berust ook op deze pijlers en lijkt goed te werken. Nederland kan dus best een voorbeeld nemen aan Zwitserland.”
Caring Vets denkt dan met name aan registratie van paarden en hun eigenaren, een verbod op het alleen houden van paarden en het verplicht stellen van beschutting in de wei, net als vrije beweging binnen en buiten, met keuzevrijheid voor het paard als uitgangspunt. Anja vervolgt: “Ik denk ook aan een verbod op dieronvriendelijke trainingsmethoden en hulpmiddelen, welzijnscontroles op maneges en stallen en meer ruimte voor alternatieven als bitloos rijden in competities. ‘Het beste jongetje van de klas’ klinkt wat negatief, alsof Zwitserland hierin een uitslover is. Als je het mij vraagt kun je je als land, als mens en als paardenliefhebber niet genoeg uitsloven om paarden het leven te gunnen dat ze verdienen.”